De laatste

Hopelijk de laatste…

Met de feestdagen in aantocht wordt stilaan het einde ingeluid van een zeer turbulent jaar. Een jaar waarin Corona gelukkig naar de achtergrond verdween, maar andere grote wereldproblemen op de voorgrond kwamen te staan. ,,Gelukkig Nieuwjaar,” zal een aanzienlijk deel van de mensheid elkaar bij het begin van 2023 kussend en knuffelend toewensen. ,,Gelukkig… een nieuw jaar,” zal een ander deel met verdriet verzuchten.

Het is eind oktober en bijna twintig graden als ik dit typ. Dit vermeld ik er bewust bij, omdat we in een zeer snel veranderende wereld zitten. De werkelijkheid van vandaag kan volgende week onwerkelijk aanvoelen. Dat hebben de voorbije jaren ons wel duidelijk gemaakt.

Terug naar de Kerstdagen van 2021, toen we met zijn allen in een ‘vriendelijke lockdown’ zaten. Vrijwel alle winkels om vijf uur dicht en een dringend advies om niet meer dan vier gasten te ontvangen met de Feestdagen. Vlak na deze feestdagen ontstaat het beeld van 2021 dat op mijn netvlies gebrand staat.

De locatie waar ik me begeef is hetzelfde huis als waar ik nog geen twee weken eerder was. In de weerspiegeling van een raam bekijk ik mezelf: lange winterjas aan, mondkapje voor, een bleek gezicht. Verderop zie ik dezelfde rouwautochauffeur als ruim een week geleden, die keurig zijn pet heeft afgezet en voor zijn borst houdt. Hij met zijn gedachtes. Ik met de mijne. Samen kijken we naar de kist, die twee meter verderop buiten in de miezerregen voor het raam staat. Op plexiglas blokken. ,,Dit moet wel de definitie van troosteloos zijn.” Dit zinnetje waart meerdere keren door mijn hoofd.

Aan de andere kant van het raam zien we de dochter in zichzelf gekeerd staan. Een zuurstofslangetje door haar neusgat verraadt haar ziektebeeld. Corona heeft haar hard getroffen. Het moet voor haar een traumatische ervaring zijn: na het noodgedwongen moeten missen van de uitvaart van haar vader, nu ook van haar moeder. ,,Het is zoals het is,”, zegt zij even later in de woonkamer, realistisch en nonchalant. Maar aan haar natte ooghoeken zie je dat dat het verstand is dat spreekt.

Ik heb haar afgelopen zomer nog eens gebeld om te vragen hoe het gaat. Het verlies van haar ouders blijft een verdriet, de naweeën van Corona blijven, maar verder gaat het inmiddels vrij redelijk met haar. En nu komt het positieve. Haar moeder, die een dag voor Kerst is overleden, is voorlopig de laatste Corona-uitvaart geweest die ik heb mogen begeleiden. Ik hoop vurig dat het woord ‘voorlopig’ op een dag kan worden vervangen door het woord ‘definitief’. Wat is het een zegen dat er dit jaar geen beperkingen meer geweest zijn qua bezoekersaantallen, qua mondkapjes of afstand houden.

Ik hoop ook komend jaar weer heel veel knuffelende en zoenende mensen te mogen zien. Juist omdat ik weet hoe belangrijk het is om je eigen verdriet te delen met anderen. Ik hoop op overvolle kerken, restaurants of aula’s. Geen livestreams meer, geen mondkapjes, desinfectiemiddelen of andere beperkingen. Gewoon een beetje normaal in een verder heel snel veranderende wereld. En ik hoop dat de mensen die nu spreekwoordelijk in het donker zitten, weer snel nieuwe lichtpuntjes zullen vinden.

“Het wordt beter.”